Nureddin Mahmud Zengi

Nureddin Mahmud Zengi ya da Nureddin Mahmud (d. Şubat 1118, Musul - ö. 15 Mayıs 1174, Şam), Büyük Selçuklular'ın Halep Atabeyidir. 

Zengi hanedanının bir üyesi olarak 1118 yılında dünyaya geldi. 1146 yılında babası İmadeddin Zengi'nin ölümü üzerine devlet eski Türk geleneklerine göre varisler arasında bölündü. Bu paylaşım sonunda Musul Seyfeddin Gazi'ye bırakılırken, Nureddin Mahmud'un payına da Halep ve çevresi düştü. 1150 yılında Anadolu Selçuklu sultanı I. Rükneddin Mesud'un kızıyla evlendi.

Adil bir hükümdar idi. Bu sebeple O'na kendi halkı tarafından el-Emir'ul-Adillakabı uygun görülmüştür. Çocukluğunda iyi bir eğitim alan Nureddin devlet yönetiminde diplomatik bir üslup kullanmıştır. Uygulamış olduğu usta siyaset sayesinde müslümanların birliğini sağlamış ve sonradan komutanlarından Selahaddin Eyyubi tarafından gerçekleştirilecek olan Kudüs'ün Fethi'nin zeminini hazırlamıştır.

İleri görüşlü bir liderdi. O'nun üç kurgusu vardı. İlki müslümanları birleştirerek İslam birliğini kurmaktı (bunu hayattayken gerçekleştirmiştir). İkincisini yani Kudüs'ün yeniden fethini kendisinden hemen sonra Selahaddin Eyyubi gerçekleştirmiştir. Son kurgusu ise Konstantiniyye'nin fethi idi. Bu fetih de Fatih Sultan Mehmed tarafından gerçekleştirildi.

Öğretime çok önem vermiştir. Şam, Halep, Hama, Humus ve Baalbek şehirlerinde öğretim kurumları kurmuştur. İlk Darul Hadis'i O kurdurmuş, kurdurduğu rasathanede güneş saati yaptırmıştır. Komutanlarına özel önem vermiş ve başta Selahaddin olmak üzere onları gerek kumandanlık ve gerekse siyaset konusunda yetiştirmiştir.